Po blisko 13 latach od wprowadzenia wprost do Kodeksu cywilnego tego ograniczonego prawa rzeczowego służebność przesyłu jest instytucją o ugruntowanej pozycji w praktyce prawa nieruchomości. Niemal powszechną praktyką stało się – co zrozumiałe – że przedsiębiorstwa przesyłowe wskazują ustanowienie na ich rzecz odpowiedniej służebności przesyłu, jako warunek konieczny do wydania warunków lub podłączenia nieruchomości do sieci. Procedury w tym zakresie są prawie automatyczne – do tego stopnia, że od jednego z klientów przedsiębiorstwo wodociągowe domagało się ustanowienia służebności przesyłu, którą już miało dla siebie ustanowioną, a nawet wpisaną w dziale III księgi wieczystej.
Ustanowienie służebności
Służebność przesyłu – jako jedno z ograniczonych praw rzeczowych – możliwa jest do ustanowienia na nieruchomości obciążonej na podstawie oświadczenia właściciela tej nieruchomości, przy czym dla swojej ważności oświadczenie to musi mieć formę aktu notarialnego. Zatem umowa ustanowienia służebności sama będzie miała formę aktu notarialnego lub będzie zobowiązywała do swoistego potwierdzenia ustanowienia takiej służebności poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia w formie notarialnej. Nie jest to jednak jedyna droga do ustanowienia służebności przesyłu, może do niego dojść w sposób w pewnej mierze jednostronny lub poprzez fakty dokonane i upływ odpowiedniego terminu.
W ramach wspomnianej jednostronnej czynności właściciel nieruchomości lub przedsiębiorstwo przesyłowe może wystąpić do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości z wnioskiem o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem. Takie ustanowienie służebności przez sąd będzie miało ch...