Odmowa wydania zaświadczenia o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości – na przykładzie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego

Prawo

W wyroku z dnia 19 sierpnia 2021 r.1 NSA wyjaśnił, iż jakkolwiek na gruncie prawa cywilnego funkcjonują dwa ujęcia nieruchomości gruntowej: materialnoprawne i wieczystoksięgowe, to jednak na gruncie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych w prawo własności tych gruntów należy opowiedzieć się za rozumieniem wieczystoksięgowym. W konsekwencji należy uznać, że przekształcenie użytkowania wieczystego we własność następuje w odniesieniu do konkretnej nieruchomości uregulowanej w odrębnej księdze wieczystej, z uwagi na wypełnienie przesłanki jej zabudowy i wykorzystywania w sposób określony w ustawie o przekształceniu.

Stan faktyczny. Postępowanie przed organami administracji publicznej

Spółdzielnia mieszkaniowa wystąpiła z wnioskiem o wydanie zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości odnośnie do działki gruntu opisanej w ewidencji gruntów jako droga bez nazwy.

Postanowieniem wydanym w sprawie, prezydent miasta odmówił wydania wnioskowanego zaświadczenia. Na powyższe rozstrzygnięcie spółdzielnia wniosła zażalenie do właściwego miejscowo Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Po rozpoznaniu środka zaskarżenia SKO utrzymało w mocy postanowienie prezydenta miasta. W ocenie Kolegium przesądzające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miała – niebudząca wątpliwości – interpretacja art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych w prawo własności tych gruntów2. Jak wyjaśniło SKO, w drodze ustawy przekształceniowej dojść bowiem może do przekształcenia wyłącznie nieruchomości zabudowanych. Natomiast powołany przez spółdzielnię art. 1 ust. 2 pkt 3 ustawy przekształceniowej, wskazujący, iż przekształcenie obejmuje również nieruchomości zabudowane wyłącznie budynkami, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy przekształceniowej, wraz z budynkami gospodarczymi, garażami, innymi obiektami budowlanymi lub urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych, należało interpretować w ten sposób, że przekształceniu podlegają także nieruchomości zabudowane budynkami jednorodzinnymi lub wielorodzinnymi, na których znajdują się także budynki gospodarcze, garaże, a także obiekty lub urządzenia budowlane, o ile te obiekty lub urządzenia budowlane umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych. Zawsze jednak muszą to być nieruchomości zabudowane budynkami mieszkalnymi. Kolegium wskazało, iż skoro wniosek o wydanie zaświadczenia o przekształceniu dotyczył nieruchomości niezabudowanej, to nieruchomość ta jako taka nie podlegała przepisom ustawy przekształceniowej. W tej sytuacji brak było podstaw do wydania żądanego zaświadczenia.

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

W skardze na rozstrzygnięcie organu administracji II instancji spółdzielnia zarzuciła rażące naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, jak również przepisów prawa materialnego, a w szczególności:

  • art. 1 ust. 1 ustawy przekształceniowej przez uznanie, że przedmiotowa nieruchomość nie przekształciła się w prawo własności tych gruntów,
  • art. 1 ust. 2 pkt 3 ustawy przekształceniowej przez nieuwzględnienie faktu, że nieruchomość stanowiąca przedmiotową działkę umożliwiała prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych, które nie posiadały dostępu do drogi publicznej,
  • art. 1a ustawy z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw3 przez uznanie, że przedmiotowa nieruchomość nie spełniała przesłanek do przekształcenia się w prawo własności.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że organ wydał zaskarżo...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 papierowych oraz elektronicznych wydań magazynu
  • Nieograniczony – przez 365 dni – dostęp online do aktualnego i archiwalnych wydań czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy