Podatek od deszczu

Podstawowe regulacje prawne

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zadania własne gminy obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych. W ramach realizacji tego zadania własnego gminy m.in. rozbudowują infrastrukturę kanalizacyjną. Z kolei ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej określa zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. W myśl art. 1 ust. 2 tej ustawy gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Ponadto art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce komunalnej stanowi, że jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego postanawiają o wysokości cen i opłat albo o sposobie ustalania cen i opłat za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej jednostek samorządu terytorialnego. Definicja wód opadowych i roztopowych zawarta została w art. 16 pkt 69 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne. Zgodnie ze wskazanym przepisem przez wody opadowe lub roztopowe rozumie się wody będące skutkiem opadów 
atmosferycznych.

Na podstawie ww. przepisów rady miast (gmin) uchwalają od 2018 r. wysokość opłat za usługę komunalną o charakterze użyteczności publicznej polegającą na odprowadzaniu wód opadowych i roztopowych do urządzeń kanalizacji deszczowej stanowiących własność danej gminy. W dalszej kolejności gmina zawiera z podmiotami trzecimi (m.in. spółdzielniami mieszkaniowymi, wspólnotami) umowy cywilnoprawne, na podstawie których świadczy dla tych podmiotów usługi polegające na odprowadzaniu wód opadowych i roztopowych do urządzeń kanalizacji deszczowej stanowiących własność danej gminy z powierzchni wewnętrznych ulic, chodników, parkingów, dachów, terenów usługowych, handlowych, wykonanych z betonu, kostki betonowej, bruku, asfaltu, materiałów bitumicznych, trylinki, płytek betonowych, nawierzchni częściowo przepuszczalnej itp. W ramach realizowanych usług na podstawie zawartych umów gmina jest zobowiązana m.in. do odbioru i odprowadzania wód opadowych i roztopowych z nieruchomości spółdzielni w sposób ciągły, do niezwłocznego usuwania awarii urządzeń kanalizacyjnych gminy, zapewnienia zdolności urządzeń kanalizacyjnych do realizacji czynności odprowadzania wód opadowych i roztopowych. Z kolei spółdzielnie, z którymi gmina zawiera umowy, są zobowiązane w szczególności do dokonywania opłat za wprowadzenie wód opadowych i roztopowych do urządzeń kanalizacji deszczowej gminy.

Wyroki sądów administracyjnych w Gdańsku, Opolu i Olsztynie

W numerze kwietniowym 2021 r. w artykule Podatek „od deszczu” bez podstawy prawnej? przedstawiłem naszym czytelnikom informację o wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 14 stycznia 2021 r. (sygn. akt: III SA/Gd 716/20; orzeczenie nieprawomocne), który stwierdził nieważność uchwały rady miasta z dnia 13 grudnia 2018 r. w sprawie ustalenia ceny za usługę komunalną bezpośredniego i pośredniego odprowadzania wód deszczowych i roztopowych do systemów zamkniętej bądź otwartej kanalizacji deszczowej. Dla przypomnienia – w rozpoznawanej sprawie spór pomiędzy organem a skarżącą spółką skupił się przede wszystkim wokół istnienia podstaw prawnych pozwalających radzie miasta na ustanowienie regulacji prawnej dotyczącej ustalenia ceny za usługę „bezpośredniego lub pośredniego odprowadzania wód deszczowych i roztopowych do systemów zamkniętej lub otwartej kanalizacji deszczowej będącej we władaniu” gminy miejskiej. WSA w Gdańsku uznał, że podstawy prawnej do ustanowienia opłaty za ww. usługę komunalną bezpośredniego lub pośredniego odprowadzania wó...