Sprawozdanie finansowe składa się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego, dodatkowe informacje i objaśnienia. Jeżeli sprawozdanie finansowe spółdzielni podlega badaniu przez biegłego rewidenta, to – oprócz wymienionych wyżej składowych sprawozdania – spółdzielnia jest zobligowana do sporządzenia zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych. W niniejszym artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z zamknięciem ksiąg rachunkowych i sporządzaniem ksiąg rachunkowych.
Przepisy ustawy o rachunkowości obowiązujące w 2025 roku
W Dzienniku Ustaw z 17 grudnia 2024 r. opublikowano ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (dalej zwaną ustawą nowelizującą). Ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 1 stycznia 2025 r. Kluczowe z punktu widzenia sporządzenia sprawozdania finansowego za 2025 r. są dwa ustępy ustawy nowelizującej:
- art. 14 ust. 3: „Przepisy art. 3 ust. 1 pkt 1a–1e, pkt 30a i pkt 32 lit. b, ust. 1h, 1i, 3 i 6, art. 7 ust. 2b i 2c, art. 28 ust. 4a, art. 28a, art. 28b, art. 32 ust. 7 i 8, art. 37 ust. 10, art. 39 ust. 6 i 7, art. 42 ust. 2, art. 45 ust. 3 i 3a, art. 49 ust. 4, art. 49a, art. 49c, art. 55 ust. 2a, art. 56 ust. 1 pkt 1 lit. a i b, pkt 2 lit. a i b, ust. 1b, art. 63f ust. 1 pkt 1 i 2, art. 64 ust. 7 oraz art. 80 ust. 4 i 5 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz przepisy załącznika nr 1, załącznika nr 4 i załącznika nr 5 do ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się po dniu 31 grudnia 2023 r.”,
- art. 14 ust. 4: „Przepisów art. 3 ust. 1a-1e, art. 7 ust. 2a, art. 37 ust. 11, art. 47 ust. 3a, art. 48a ust. 3 i 4, art. 48b ust. 4 i 5, art. 49b, art. 55 ust. 2b-2e oraz art. 56 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się po dniu 31 grudnia 2023 r.”.
W konsekwencji zmienione zasady w zakresie definicji jednostki małej, jednostki mikro oraz wszelkie uproszczenia w zakresie sporządzania sprawozdania finansowego, jak i uproszczeń w ujmowaniu i wycenie aktywów oraz pasywów, mają zastosowanie do sprawozdań sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2024 r. lub później.
Zmiana definicji jednostki mikro i jednostki małej
Do 31 grudnia 2024 r. zarówno w przypadku jednostek mikro, jak i jednostek małych zakres uproszczeń przyjętych do stosowania musiał wynikać z decyzji podjętej przez organ zatwierdzający jednostki. Decyzja w tym zakresie musiała być podjęta przed sporządzeniem sprawozdania finansowego. Dla części uproszczeń w zakresie ujmowania i wyceny był to warunek ich zastosowania, dla innych należało badać jedynie, czy jednostka nie przekroczyła progów wielkościowych.
Po nowelizacji ustawy o rachunkowości decyzja walnego zgromadzenia nie będzie brana pod uwagę. Status jednostki mikro lub małej spółdzielnie będą uzyskiwały automatycznie, jeśli spełnią progi wskazane w art. 3...