Gospodarowanie odpadami

Ustawa o utrzymaniu porządku i czystości

Ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach określa zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości, dotyczące utrzymania czystości i porządku, warunki działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych oraz warunki udzielania zezwoleń podmiotom świadczącym takie usługi. Warto mieć na względzie, że w rozumieniu tej ustawy przepisy adresowane do właścicieli nieruchomości mają szersze zastosowanie niż wynika z samego ich brzmienia. Zgodnie bowiem ze specyficzną definicją, na potrzeby tej konkretnej ustawy przez właściciela nieruchomości rozumie się także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych, jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu oraz inne podmioty faktycznie władające nieruchomością. Może ona zatem mieć zastosowanie na przykład do najemców. Tak też przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który w wyroku z 21 listopada 2018 roku (sygn. akt: I SA/Po 510/18, opubl. Legalis) wskazał, że jeżeli właściciel nieruchomości nie zamieszkuje w nieruchomości i udostępnia ją w całości lub w części innemu podmiotowi na podstawie umowy najmu, to w odniesieniu do tej nieruchomości wskazać można dwa podmioty objęte definicją właściciela na gruncie wspomnianej ustawy. W takiej sytuacji sąd uznał, że ustawodawca wskazał, iż obowiązany do wykonania obowiązków nałożonych w ustawie jest podmiot faktycznie władający nieruchomością. Taka interpretacja gwarantuje bowiem ponoszenie opłaty za gospodarowanie odpadami, o której będzie jeszcze mowa, przez podmiot, który faktycznie je wytwarza. Oczekiwanie od nieobecnego właściciela złożenia deklaracji oraz uiszczania stosownych opłat na rzecz gminy pozostaje w sprzeczności z ustawową definicją właściciela nieruchomości.
 

Powyższe koresponduje z art. 2 ust. 2a ustawy, który stwierdza, że w przypadku kiedy obowiązki wynikające z ustawy dotyczyć mogłyby kilku podmiotów wymienionych w definicji właściciela, przyjmuje się, że obciążają one tego, kto faktycznie włada nieruchomością. Podmioty takie mogą natomiast w drodze pisemnej umowy wskazać podmiot zobowiązany do realizacji tych obowiązków. W przypadku natomiast nieruchomości zabudowanych budynkami wielolokalowymi obowiązki właściciela przewidziane wskazaną powyżej ustawą obciążają wspólnotę mieszkaniową albo spółdzielnię mieszkaniową. W przypadku spółdzielni wprost wskazuje się, że osoba, której służy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub osoba, która faktycznie w lokalu należącym do spółdzielni zamieszkuje, nie jest obowiązana do wykonywania obowiązków właściciela nieruchomości wynikających z ustawy.
Gospodarka odpadami

Jak wspomniano, zapewnienie czystości i porządku na swoim terenie oraz powiązane z tym działania w zakresie utylizacji odpadów stanowią jedno z zadań własnych gminy. Realizowane są one poprzez tworzenie odpowiednich warunków lub tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych. W ramach realizacji tego zadania gmina zapewnia budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z innymi gminami instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Począwszy od 2013 roku wraz ze wspomnianą reformą gospodarki odpadami system oparto o rozwiązania samorządowe, a nie o system umów cywilnoprawnych zawieranych z właścicielami mieszkań. W rezultacie gmina zobowiązana jest objąć wszystkich właścicieli nieruchomości systemem gospodarowania odpadami komunalnymi oraz nadzorować to gospodarowanie odpadami, w tym realizację zadań powierzonych podmiotom odbierającymi odpady od właścicieli nieruchomości.
 

Gmina zapewnia również selektywne zbieranie odpadów komunalnych. Ogólną zasadą wynikającą z ustawy o odpadach jest, że odpady zbierane są w sposób selektywny. Przez selektywne zbieranie odpadów rozumie się zbieranie, w ramach którego dany strumień odpadów, w celu ułatwienia specyficznego przetwarzania, obejmuje jedynie odpady charakteryzujące się takimi samymi właściwościami i takimi samymi cechami. To selektywne zbieranie odpadów w wymiarze praktycznym przybiera postać potocznego segregowania odpadów, to jest dzielenia ich na grupy surowców oraz odpadów zmieszanych. Ustawa wymaga selektywnej zbiórki obejmującej co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielkoformatowe oraz bioodpady. W odniesieniu do budynków mieszkaniowych ma to praktyczne przełożenie i wiąże się z określoną liczbą kontenerów na odpady, o ile prowadzona jest ich segregacja. Na...