Mechanizm podzielonej płatności (tzw. split payment)

W uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej (druk sejmowy nr 1864) zapisano, że celem proponowanego rozwiązania jest zapewnienie większej stabilności wpływów z tytułu podatku od towarów i usług, ale również zapobieganie unikaniu płacenia podatku od towarów i usług, co zapewni większe bezpieczeństwo podatkowe, pewność prowadzenia działalności gospodarczej oraz zachowanie równych zasad konkurencji. Natomiast mechanizm podzielonej płatności znajdzie zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do transakcji dokonywanych na rzecz innych podatników.

Powstaje pytanie, czy wspólnota mieszkaniowa jest podatnikiem i czy w związku z tym dotyczą ją przepisy dotyczące mechanizmu podzielonej płatności? Przypomnijmy, że wspólnota mieszkaniowa jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej. Ma jednak prawo zaciągać zobowiązania, może być pozywana i może pozywać, a ustawa o własności lokali nadaje jej ułomną zdolność prawną

Wspólnota mieszkaniowa jako podatnik VAT

Ze względu na te właściwości organizacyjno-prawne wspólnota mieszkaniowa może być traktowana na gruncie przepisów podatku VAT jak podmiot, a tym samym podatnik podatku VAT. W interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 21 czerwca 2011 r. nr PT8/033/IO1/
/AEW/11/PT-571, w kwestii rozliczeń podatku od towarów i usług przez wspólnoty mieszkaniowe wskazano, że

W pierwszym przypadku uiszczanie przez członków wspólnoty należności tytułem pokrycia kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie jest objęte przepisami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT).

Natomiast w drugim przypadku, gdy wydatki ponoszone są przez właściciela wyłącznie w związku z odrębną własnością lokalu, wspólnota – w zakresie nabywanych towarów i usług celem zaopatrzenia poszczególnych lokali – nabywa towary i usługi w swoim imieniu, jednak na rzecz właścicieli poszczególnych lokali, którzy dokonują na poczet tych zakupów stosownych wpłat. W takiej sytuacji środki uiszczane przez właścicieli poszczególnych lokali na ich utrzymanie stanowią w istocie zapłatę za odsprzedawane im przez wspólnotę towary i usługi. Zatem w odniesieniu do rozliczania wydatków związanych z utrzymaniem poszczególnych lokali, ponoszonych m.in. z tytułu zakupu przez wspólnotę towarów i usług do tych lokali, zastosowanie znajdą przepisy o podatku od towarów i usług.

To przypomnienie jest istotne z uwagi na fakt, że, jak wspomniano wyżej, z mechanizmu podzielonej płatności mogą korzystać wyłącznie podatnicy. Mimo że większość wspólnot, w której znajdują się wyłącznie lokale mieszkalne korzysta ze zwolnienia przedmiotowego z § 3 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r....