W sytuacjach przewidzianych przepisami prawa lub odpowiednimi zapisami zawartej z lokatorem umowy najmu lokalu mieszkalnego możliwe jest jej wypowiedzenie lub przedterminowe zakończenie, które po stronie lokatora rodzi obowiązek wyprowadzki. W przeciwnym razie dopuszczać się będzie tak zwanego bezumownego korzystania z lokalu, za które właścicielowi należy się odpowiednie odszkodowanie, oraz naraża się na orzeczenie w stosunku do niego eksmisji.
Autor: Andrzej Kulak
Adwokat, w praktyce zawodowej zajmuje się sprawami z zakresu prawa cywilnego oraz gospodarczego, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów prawnych dotyczących nieruchomości oraz budownictwa. Współpracuje z podmiotami publicznymi i prywatnymi w zakresie zarządzanych przez te podmioty obiektów budowlanych i realizowanych przez nie inwestycji budowlanych.
Zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, jednym z zadań gminy jest utrzymanie czystości i porządku, utrzymanie wysypisk oraz unieszkodliwianie odpadów komunalnych. Kolejną istotną regulacją w tym zakresie jest ustawa z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach, która reguluje w sposób szczegółowy zasady związane z prowadzoną gospodarką odpadami oraz systemem ich utylizacji. Natomiast w wymiarze życia codziennego szczegółowe zasady realizacji zadań gminy w zakresie gospodarki odpadami, mające przełożenie na funkcjonowanie wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. W ostatnim czasie, mając na uwadze rosnące wymagania wynikające z prawa unijnego w zakresie poziomu recyklingu odpadów, weszły w życie istotne zmiany mające na celu usprawnienie systemu gospodarki odpadami oraz wprowadzenia narzędzi pozwalających gminom na tworzenie bardziej efektywnego systemu. Jak jednak w praktyce wygląda proces gospodarowania odpadami i jakie konsekwencje wiążą się z naruszeniem przepisów w tym zakresie?
Wraz ze zwiększającą się liczbą samochodów w polskich miastach i podejmowanymi przez samorządy inicjatywami w zakresie usprawnienia i uspokojenia ruchu samochodowego w centrach miast – dochodzić może na tym tle do pewnych konfliktów. Warto pamiętać, że rozstrzygnięcie w tym zakresie wprowadzające określone rozwiązania na naszej ulicy może podlegać kontroli sądów administracyjnych. Tego typu sprawą zajmował się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (wyrok z 11 kwietnia 2019 roku, sygn. akt: III SA/Kr 1310/18). Warto pamiętać, że pod względem formalnym zaskarżeniu podlegał akt zatwierdzenia stałej organizacji ruchu.
Należy mieć na uwadze, że w umowach zawieranych przez deweloperów nie są oni nieograniczeni w możliwości kształtowania swoich praw i obowiązków. Nie powinni oni narzucać swoim kontrahentom postanowień naruszających prawa nabywców, które w niektórych sytuacjach mogą zostać uznane za – jak to określają przepisy – klauzule niedozwolone (klauzule abuzywne). Kolejną tego typu sprawą zajmowały się sądy, a sprawa zakończyła się wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie (wyrok z 15 listopada 2017 r., sygn. akt: VII ACa 974/17).
W ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego prowadzone są poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie budownictwa mieszkaniowego, które pomogłyby rozwiązać palący problem niedoboru mieszkań dostępnych na rynku. Jednym z obszarów działań w ramach rządowego programu są poszukiwania metod i tworzenia uwarunkowań prawnych, które pozwoliłby większej liczbie podmiotów prowadzić działalność w zakresie budownictwa mieszkaniowego. W ramach tych poszukiwań program zakłada podjęcie działań związanych z rozwojem oddolnej spółdzielczości mieszkaniowej.
Z postanowienia Sądu Najwyższego z 15 lutego 2019 roku (sygn. akt: III CZP 87/18) wynikać może stanowisko o nieaktualności sporów dotyczących użytkowania wieczystego nieruchomości zabudowanej budynkami mieszkalnymi z uwagi na przekształcenie w prawo własności, które miało miejsce 1 stycznia 2019 roku.
W sprawie zakończonej wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 25 kwietnia 2019 roku (sygn. akt: II SA/Ke 131/19) analizie poddane zostały przepisy z zakresu partycypacji mieszkańców w rozbudowie infrastruktury technicznej, konkretnie dotyczące wodociągów i kanalizacji.
Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 8 marca 2016, (sygn. akt: I ACa 1626/15), zajmował się w swoich rozważaniach kluczowym momentem dla każdej umowy o dzieło lub umowy o roboty budowlane, jaką są kwestie związane z procedurą odbiorową.
W sprawie zakończonej wyrokiem Sądu Najwyższego z 22 czerwca 2018 roku (sygn. akt: II CSK 496/17) sąd zajmował się kwestią zaniechania w zakresie uiszczenia danin publicznoprawnych przez dzierżawcę i możliwości wypowiedzenia umowy na tej podstawie.
Jednym z dobrze zidentyfikowanych problemów społecznych współczesnej Polski jest niedobór lokali mieszkalnych. Istotną wagę przywiązuje się też do ochrony gruntów rolnych oraz efektywnego gospodarowania gruntami Skarbu Państwa. Od lat trwa również debata nad stanem polityki i uregulowań planowania przestrzennego. Niewątpliwie można stwierdzić, że prawo lokalowe oraz prawo nieruchomości grają istotną rolę w zakresie prawodawstwa. Obserwując debatę publiczną, można zauważyć pojawiające się kilka razy do roku pomysły nowych regulacji. Ostatnim takim projektem jest na przykład tak zwana specustawa mieszkaniowa. Wiele projektów dotyczy jednak zmian przepisów już istniejących. Nie zawsze wprowadzając innowacje. Równie często zmiany mają na celu korektę nieprawidłowości w funkcjonowaniu aktualnych, czasem względnie nowych przepisów. Podobnie jak na początku roku, warto prześledzić, jakie zmiany w zakresie prawa mieszkaniowego i prawa nieruchomości weszły w życie, nad jakimi nowymi zmianami się pracuje lub o projektach jakich nowych zmian prowadzi się aktualnie dyskusje.
Czasami zdarza się, że niezrozumienie i konflikty sąsiedzkie eskalują. Powstaje wówczas pomysł, aby dokonać podziału wspólnoty mieszkaniowej na mniejsze zbiorowości. Czasami do decyzji o podziale mogą skłaniać już same ułatwienia w zarządzaniu taką strukturą. Czy zawsze jest to jednak możliwe i jak przebiega taki proces?